Hà Nội – đô thị lớn của Việt Nam, đóng góp trên 16% GDP, 18,5% thu ngân sách, 20% thu nội địa, giữ vai trò là trung tâm kinh tế, là động lực phát triển của vùng đồng bằng sông Hồng và cả nước. Việc đẩy mạnh đầu tư hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông, đặc biệt là các tuyến đường vành đai của Thủ đô là cấp thiết, nhằm thúc đẩy tốc độ đô thị hóa, tăng trưởng kinh tế của vùng Thủ đô và cả nước theo định hướng của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 06/NQ-TW về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
 |
| Đường Vành đai 4 chậm triển khai khiến áp lực giao thông càng đè nặng lên đường Vành đai 3. |
Từ hơn 10 năm trước, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1287/QĐ-TTg ngày 29/7/2011, phê duyệt quy hoạch chi tiết đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô Hà Nội. Theo yêu cầu, dự án phải hoàn thành trước năm 2020, trong đó, đoạn qua địa bàn Hà Nội hoàn thành trước năm 2018. Nhưng đến nay, dự án này vẫn chưa được triển khai do có quy mô lớn, khó bố trí vốn, trong khi việc khai thác quỹ đất của các địa phương có tuyến đường đi qua để đầu tư dự án không khả thi. Khi dự án đường Vành đai 4 càng chậm triển khai thì áp lực giao thông tại Thủ đô Hà Nội càng đè nặng lên đường Vành đai 3. Thực tế cho thấy, sau nhiều năm đưa vào hoạt động, tuyến Vành đai 3 hiện nay đã có dấu hiệu quá tải.
Để đáp ứng nhu cầu cấp bách về hạ tầng giao thông cho sự phát triển, tháng 5/2021, Văn phòng Chính phủ có văn bản số 92/TB-VPCP thông báo kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về Dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam phía Đông, giai đoạn 2021 – 2025. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo căn cứ tính hiệu quả để tập trung khẩn trương, nghiên cứu, đề xuất triển khai ngay các tuyến đường bộ cao tốc khác có nhu cầu cấp thiết được các địa phương, cử tri và đại biểu Quốc hội đề nghị trong thời gian vừa qua, trong đó có tuyến đường vành đai 4, vành đai 5 vùng Thủ đô Hà Nội.
| Dự án đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô có chiều dài 112,8km, trong đó qua thành phố Hà Nội 58,2km, tỉnh Hưng Yên 19km, tỉnh Bắc Ninh 25,6km và tuyến nối quốc lộ 18 dài 9,7km. Quy mô hoàn chỉnh gồm 6 làn xe cao tốc và hệ thống đường song hành hai bên. Dự án được đầu tư theo hình thức sử dụng vốn đầu tư công kết hợp với đầu tư theo phương thức đối tác công tư PPP; được chia thành 3 nhóm dự án với 7 dự án thành phần. Tuyến đường đáp ứng tiêu chuẩn đường cao tốc với thiết kế 100km/h, tổng mức đầu tư dự kiến hơn 87.000 tỷ đồng. |
Đặc biệt, ngày 5/5/2022, thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành Nghị quyết số 15-NQ/TƯ về “Phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Trong đó nhấn mạnh các nhiệm vụ tập trung đầu tư phát triển hệ thống giao thông đồng bộ, hiện đại; hoàn thành xây dựng các tuyến đường quốc lộ, đường cao tốc, đường vành đai, hệ thống đường kết nối nội vùng và liên vùng theo quy hoạch, đồng bộ với quy hoạch kiến trúc, cảnh quan, xây dựng đô thị văn minh, hiện đại;… Phấn đấu hoàn thành đường Vành đai 4 trước năm 2027 và chuẩn bị đầu tư, xây dựng đường Vành đai 5 trước năm 2030.
Trong xu thế phát triển của đất nước, việc đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô là yêu cầu tất yếu vào thời điểm này, nhằm giải quyết những vấn đề cấp bách về giao thông kết nối liên vùng, tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội, thúc đẩy sự phát triển của vùng Thủ đô, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước. Điều này cũng góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.
Hà Nội sẵn sàng các điều kiện để triển khai
Xác định được tầm quan trọng, tính cấp thiết của Dự án đường Vành đai 4, với tinh thần trách nhiệm cao, thành phố Hà Nội đã gấp rút thực hiện bài bản, hiệu quả các điều kiện cần thiết để Dự án được triển khai sớm nhất. Ngày 6/5/2021 (ngay sau khi Văn phòng Chính phủ có Thông báo số 92/TB-VPCP), Thành ủy Hà Nội đã tổ chức buổi làm việc với Ban Cán sự Đảng Bộ Giao thông Vận tải và các tỉnh: Hưng Yên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Bắc Giang, để triển khai quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ về tuyến đường Vành đai 4. Theo đó, các đơn vị, địa phương thống nhất kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư theo phương án các địa phương cùng nhau thực hiện; trong đó, Hà Nội là “đầu tàu” chủ trì nghiên cứu, triển khai đầu tư khép kín toàn tuyến.
 |
| Đường Vành đai 4 sẽ liên kết với các tuyến đường bộ cao tốc, đường trục hướng tâm, kết nối Hà Nội với các tỉnh lân cận. Ảnh minh họa |
Ngày 20/9/2021, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 07-NQ/TU về chủ trương triển khai dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô. Tại kỳ họp thứ Hai (ngày 22-23/9/2021), Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội đã biểu quyết nhất trí về chủ trương và bổ sung Dự án vào Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của Thành phố.
Đến kỳ họp thứ ba (tháng 12/2021), HĐND thành phố Hà Nội tiếp tục đưa dự án vào danh mục các công trình trọng điểm của Thành phố để tập trung chỉ đạo, triển khai thực hiện. Ngay sau đó, Hà Nội đã phối hợp với các Bộ, ngành và các tỉnh liên quan để hoàn thiện hồ sơ, báo cáo Chính phủ xem xét, trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư dự án.
Đến tháng 5/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành sự cần thiết đầu tư và thống nhất trình Quốc hội xem xét quyết định chủ trương đầu tư Dự án đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô tại kỳ họp thứ 3 (đã khai mạc ngày 23/5/2022); đồng thời đề nghị thành phố Hà Nội khẩn trương bổ sung vào hồ sơ dự án Nghị quyết của HĐND Thành phố về các nội dung tổng số vốn bố trí, tiến độ giải ngân, phân kỳ theo từng năm và cam kết bố trí tăng thêm trong trường hợp phải điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư của dự án.
Căn cứ chỉ đạo này, ngày 20/5/2022, HĐND thành phố Hà Nội đã tổ chức kỳ họp thứ Năm (kỳ họp chuyên đề) để xem xét, quyết nghị chủ trương bố trí, cân đối vốn cho Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô. Sau khi trao đổi, thảo luận kỹ lưỡng, 100% đại biểu dự kỳ họp đã biểu quyết, tán thành chủ trương dự kiến nguồn vốn triển khai thực hiện Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô được bố trí từ ngân sách Thành phố là khoảng 23.524 tỷ đồng.
Trong đó, giai đoạn 2021 – 2025 là 19.477 tỷ đồng; giai đoạn 2026 – 2030 là 4.047 tỷ đồng. Dự kiến bố trí vốn và giải ngân các năm trong giai đoạn 2021 – 2025 theo kế hoạch tiến độ triển khai của Dự án như sau: Năm 2022 khoảng 100 tỷ đồng; năm 2023 khoảng 8.397 tỷ đồng; năm 2024 khoảng 5.955 tỷ đồng; năm 2025 khoảng 5.025 tỷ đồng. Đến nay có thể khẳng định, Hà Nội đã sẵn sàng các điều kiện cần thiết để sau khi Quốc hội đồng ý chủ trương về Vành đai 4 – Vùng Thủ đô, sẽ triển khai ngay, bảo đảm chất lượng, tiến độ, nhằm tạo động lực mới mang tầm bứt phá cho Thủ đô và cả nước./.
Hoàng Phúc
Dự án đường Vành đai 4 – Vùng Thủ đô: Đột phá, kết nối và lan tỏa (laodongthudo.vn)
