Đoàn khảo sát Ban Dân vận Thành ủy Hà Nội thăm mô hình chế biến thuốc Nam của hộ gia đình bà Triệu Thị Thanh (xã Ba Vì, huyện Ba Vì). |
Thúc đẩy phát triển kinh tế
Với 98% dân số là đồng bào dân tộc Dao, xã Ba Vì (huyện Ba Vì, Hà Nội) đã có nhiều cố gắng trong phát triển kinh tế và công tác giảm nghèo. Trước đây, điều kiện kinh tế – xã hội của địa phương này thuộc diện đặc biệt khó khăn (năm 2012, tỷ lệ hộ nghèo của xã chiếm trên 50%). Nhờ việc tìm ra hướng đi đúng, địa phương đã khai thác tối đa tiềm năng sẵn có, để phát triển.
Ông Bạch Hồng Nam, Bí thư Đảng ủy xã Ba Vì chia sẻ, đặc thù xã có nghề làm thuốc Nam truyền thống của người Dao. Xã đã phối hợp với Hội Đông y của huyện mở các lớp tập huấn về kỹ thuật trồng, chế biến thuốc Nam và vận động bà con tham gia bồi dưỡng, học nghề. Đến nay, cơ bản các hộ dân trong xã đều sản xuất và trồng cây thuốc Nam. Cả 3 thôn của xã được Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố công nhận làng nghề thuốc Nam truyền thống. Thu nhập bình quân đầu người của nhân dân trong xã đạt 64,7 triệu đồng/năm; tỷ lệ hộ nghèo hiện nay giảm còn 0,86%…
Bên cạnh đó, được sự quan tâm đầu tư cơ sở vật chất của huyện Ba Vì và thành phố Hà Nội, diện mạo nông thôn của xã Ba Vì ngày càng khang trang, sạch đẹp, hiện đã đạt chuẩn nông thôn mới; đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số được nâng lên rõ rệt.
“Bà con nơi đây tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý điều hành của chính quyền, tích cực tham gia các phong trào thi đua, cuộc vận động và luôn hoàn thành vượt chỉ tiêu. Trật tự an toàn xã hội trên địa bàn xã luôn được đảm bảo”, ông Nam khẳng định.
Theo thống kê, huyện Ba Vì có 7 xã miền núi (Minh Quang, Khánh Thượng, Ba Vì, Vân Hòa, Yên Bài, Tản Lĩnh, Ba Trại), với trên 29 nghìn đồng bào dân tộc thiểu số (Mường, Dao), chiếm tỷ lệ 10% dân số toàn huyện. Dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn của Ban Dân vận Thành ủy và Huyện ủy Ba Vì, Ban Dân vận Huyện ủy Ba Vì đã chủ động phối hợp với các cơ quan có liên quan và 7 xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi thường xuyên nắm bắt tình, phát huy vai trò của người có uy tín trong đồng bào; làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện có hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; chủ trương của thành phố Hà Nội và huyện Ba Vì, nhất là chính sách liên quan đến công tác dân tộc; qua đó phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân trong xây dựng và phát triển địa phương. Trong đó, nội dung cốt yếu là phát triển kinh tế – xã hội, từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Trên cơ sở các Nghị quyết, kế hoạch, chương trình, dự án về phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống, giảm nghèo bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số của Huyện ủy ban hành, Ban Dân vận Huyện ủy đã phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị – xã hội, các đơn vị liên quan của huyện và cấp ủy, chính quyền 7 xã miền núi tăng cường vận động nhân dân đẩy mạnh chuyển đổi cây trồng, vật nuôi; tổ chức tập huấn, nâng cao kiến thức, kỹ năng sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật; khai thác tiềm năng, thế mạnh sẵn có của địa phương để phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao thu nhập và đời sống đồng bào dân tộc thiểu số.
Nhờ việc triển khai kiên trì, bài bản, những năm qua, vùng đồng bào dân tộc thiểu số của huyện Ba Vì đã xuất hiện nhiều mô hình phát triển kinh tế, xây dựng các sản phẩm OCOP gắn với phát triển các mô hình du lịch cộng đồng, như: Trồng mai trắng, chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa, đà điểu (các xã Tản Lĩnh, Vân Hòa); trồng đao đót làm miến dong (xã Minh Quang); nuôi ong (xã Khánh Thượng); làng nghề sản xuất, chế biến chè búp khô (xã Ba Trại)….
Nhiều hợp tác xã được thành lập, tập trung đầu tư, liên kết với nông dân để sản xuất, kinh doanh đạt hiệu quả cao. Điển hình là Hợp tác xã Nam dược Tản Viên (xã Tản Lĩnh) đã xây dựng nhà máy đạt chuẩn GMP, trên cơ sở kế thừa, phát huy các bài thuốc y học cổ truyền và tinh hoa y học bản địa để sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe, mỹ phẩm và trang thiết bị y tế… Hiện nay, Hợp tác xã Nam dược Tản Viên liên kết trồng cây thuốc Nam với các hộ dân trong xã Tản Lĩnh, tạo việc làm cho gần 20 lao động là người địa phương, với mức thu nhập từ 7-15 triệu đồng/tháng.
Những kết quả trên đã góp phần phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi của huyện Ba Vì. Theo chia sẻ của lãnh đạo huyện Ba Vì, năm 2011, thống kê 7 xã miền núi có 2.693 hộ nghèo, chiếm 13,15%; đến nay giảm xuống còn 177 hộ (tỷ lệ 0,69%); thu nhập bình quân đầu người hiện nay đạt 60 triệu đồng/người/năm. Tất cả 7 xã miền núi của huyện cũng đạt chuẩn nông thôn mới và phấn đấu đến năm 2025 có 3 xã đạt nông thôn mới nâng cao.
Bảo tồn và phát huy văn hóa của đồng bào các dân tộc
Thành quả trong phát triển kinh tế – xã hội là nền tảng để huyện Ba Vì bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của đồng bào các dân tộc trên địa bàn. Trên cơ sở chỉ đạo của Trung ương và thành phố Hà Nội, UBND huyện Ba Vì đã ban hành Kế hoạch số 337/KH-UBND về công tác bảo tồn phát huy các giá trị văn hóa dân tộc thiểu số miền núi giai đoạn 2020-2025 và những năm tiếp theo. Qua hơn 2 năm triển khai thực hiện, đến nay, 100% các xã miền núi đã thành lập đội bảo tồn văn hóa các dân tộc thiểu số; đã sưu tầm, mua sắm, trao tặng được 24 bộ cồng chiêng của đồng bào Mường và 3 bộ chuông chiêng của đồng bào Dao; tổng số cồng chiêng của các xã được trao tặng và tự mua sắm có trên 80 bộ.
Đặc biệt, các lễ hội truyền thống, các phong trào văn hóa, nghệ thuật, thể thao, thi trang phục truyền thống các dân tộc… được quan tâm duy trì và đẩy mạnh. Ban Dân vận Huyện ủy Ba Vì đã phối hợp với Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị – xã hội và cấp ủy, chính quyền 7 xã tích cực vận động đồng bào bỏ dần các hủ tục lạc hậu, bài trừ tệ nạn, xây dựng đời sống văn hóa, văn minh.
Theo đánh giá của Đoàn khảo sát Ban Dân vận Thành ủy Hà Nội, những kết quả tích cực của huyện Ba Vì đạt được cho thấy, công tác dân vận đã góp phần quan trọng phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số của địa phương này nói riêng, của thành phố Hà Nội nói chung.
Trên phạm vi toàn thành phố Hà Nội, công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong thời gian qua cũng đạt được những kết quả rất quan trọng. Theo báo cáo, đến nay, 100% xã vùng dân tộc thiểu số của Thành phố đã đạt chuẩn nông thôn mới. Tốc độ phát triển kinh tế – xã hội các xã vùng dân tộc thiểu số bình quân hàng năm đạt trên 11%; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 55 triệu đồng/năm, có xã trên 60 triệu đồng/người/năm.
Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị vùng đồng bào dân tộc ngày càng được tăng cường và củng cố vững chắc; an ninh, trật tự xã hội được giữ vững. Kết quả đó đã khẳng định sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và Thành phố đối với công tác dân tộc; góp phần củng cố thêm niềm tin của đồng bào dân tộc thiểu số đối với Đảng và Nhà nước.
Hoàng Phúc
Chuyện dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số (laodongthudo.vn)