Họa sĩ Trương Văn Ngọc sinh năm 1990, đã lấy bằng cử nhân và thạc sĩ tại Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội, hiện đang nghiên cứu, vẽ tranh và giảng dạy tại Hà Nội. Bên cạnh đó, anh cũng thường tham gia vẽ minh họa sách, truyện.
Triển lãm “Mai sau hẹn với ban đầu” của Trương Văn Ngọc giới thiệu 28 tranh sử dụng chất liệu mực tàu, màu nước trên giấy, diễn ra từ ngày 6 đến 27-10 tại Art30 Gallery (30 Quang Trung, Hoàn Kiếm, Hà Nội). Phòng tranh nhỏ ở gác hai của một biệt thự cũ với khung cửa sổ trổ ra phía những tàng cây xanh. Tranh Ngọc vẽ cũng như tạng người anh – vẻ hiền lành, dễ mến toát lên qua ánh nhìn dịu dàng, đầy chiêm nghiệm.
Triển lãm chia thành 2 dải, một hiện thực, một trừu tượng, như là hiện hữu của cái nhìn thấy và điều cảm thấy, giữa ban đầu và mai sau. Chính vì thế mà triển lãm lấy tên “Mai sau hẹn với ban đầu” – một cái tên nhiều gợi mở được lấy từ ý thơ Bùi Giáng: “Mai sau hẹn với ban đầu/ Chờ nhau ngõ khác ngó màu nguyên xuân”.
Tiến sĩ Tú Mai, cây bút phê bình của Art30 Gallery đánh giá: Series tranh phong cảnh của Trương Văn Ngọc ngả về phía hiện thực, nhưng là hiện thực có tính ước lệ, là hiện thực cảm thấy nhiều hơn hiện thực nhìn thấy. Họa sĩ có duyên với hoa sen, như đã từng có duyên với đạo Phật, với hành thiền. Nhưng sen không chỉ là sen, dưới sen còn là nỗi niềm ký ngụ của một con người tĩnh lặng, dịu dàng, khiêm cung với tạo hóa. Chuyển động dịu nhẹ của màu sắc diễn tả một tâm thức nghệ thuật được biểu hiện tự do trên giấy.
Tranh trừu tượng của Trương Văn Ngọc thường đi giữa lằn ranh của chất liệu và tư tưởng. Đạo Phật khai mở ở anh lối vẽ tự nhiên “thanh thủy xuất phù dung”, còn chất liệu đôi khi lôi tuột họa sĩ đi, trong một cuộc hân hoan giữa đất trời và màu sắc. Ở cuộc vui này, anh đã dứt bỏ hoàn toàn cái nhìn thấy, để viễn mộng về một vị lai xa sương mờ ảnh, bảng lảng yên hoa, đầy lãng mạn và thấm đẫm cảm nhận.
Với một tâm hồn như vậy, việc Trương Văn Ngọc tìm đến chất liệu màu nước dường như là một sự đồng cảm tất nhiên để bộc lộ đến tận cùng cảm xúc, tư tưởng của mình. Chính Ngọc cũng thừa nhận: “Màu nước là chất liệu có thể truyền tải được cảm xúc của người vẽ một cách nhanh nhất. Tôi yêu màu nước vì nó nhẹ nhàng nhưng phóng khoáng, tự do”. Ngọc thừa nhận, đôi khi chất liệu còn dẫn lối cho anh, nhưng một điều không thể phủ nhận là Ngọc sử dụng thành thạo sức mạnh của màu nước để làm xao xuyến lòng người một cách bản năng.
Chính màu sắc phương Đông đậm nét trong tư tưởng và cách thể hiện ấy đã khiến những người bước vào không gian tranh của Ngọc có một cảm xúc rất đỗi dịu dàng. Họa sĩ Lê Tiến Vượng, Chi hội trưởng Chi hội Đồ họa 2 – Hội Mỹ thuật Việt Nam đánh giá: “Tranh của Trương Văn Ngọc không ồn ào cồn cào mà luôn gần gũi ấm áp, như lời tâm sự thủ thỉ nhẹ nhàng, thức – tỉnh “cõi con người”… Thông qua mỗi nét vẽ huyền ảo cõi thực lẫn cõi thiên thai, mỗi bức tranh như một câu chuyện tâm thức về miền “an yên” về với thiên nhiên, với “thiên đường, miền an lạc trong tâm trí mỗi người” đang sống bên cạnh bao bề bộn lo toan, với những ngút ngàn bận bịu… Ngọc sống cũng như vẽ không ồn ào nhưng vô cùng quyết đoán mong tìm kiếm tri âm. Xem tranh Ngọc, ta như lạc vào cõi mộng để nhớ và khát khao về cõi mơ vậy… Có một hay vài bức tranh của Ngọc trong nhà để mỗi khi cần “ru mình” sau những bộn bề công việc, đứng trước lấp loáng những vệt màu buông thả dịu êm, ta hòa ta vào từng cọng cỏ, ngó sen, nghe tiếng chim gọi ta về miền ký ức, để ta được sống lại, được lên chiếc thuyền nan trở về tuổi thơ, trở về “úp mặt sông quê” nghe từng con sóng vỗ, thao thức cùng con đom đóm trong đêm, để ta biết rằng một cõi linh thiêng trong ta đang nở hoa mỗi ngày… để ta tỉnh, ta say, ta ngất ngây với đời này thật nhẹ nhõm thanh tao làm sao…”.
Trương Văn Ngọc cũng là thành viên tích cực của CLB thiện nguyện Trái tim hồng. Nhiều năm nay, anh luôn đi đầu tham gia đồng hành với nhiều tác phẩm giá trị của mình, tham gia đấu giá gây quỹ “Xây trường – dựng ước mơ”. Những bức tranh của Ngọc, vì thế mà trọn vẹn hơn một lời hẹn với đời!
Nhật Nam
