Giao thông thông minh: Giải pháp tất yếu cho đô thị hiện đại

Cầu vượt Thái Hà – Chùa Bộc là địa điểm đầu tiên được Sở Giao thông vận tải Hà Nội thí điểm lắp đặt biển cảnh báo. Theo đại diện Ban Duy tu các công trình hạ tầng giao thông, Sở Giao thông vận tải Hà Nội, cây cầu vượt này trước đây đã nhiều lần bị xe khách, xe tải có chiều cao vượt quá quy định… cố tình di chuyển lên cầu, làm sập khung hạn chế, gây ùn tắc và mất an toàn giao thông. Từ ngày lắp biển cảnh báo, vi phạm đã giảm nhiều.

Hệ thống biển cảnh báo thông minh tại cầu vượt Chùa Bộc – Thái Hà

Theo ghi nhận của phóng viên, biển báo tại đây có khả năng phát hiện, phân loại, nhận diện các loại xe tải, xe quá khổ, xe khách từ xa… Với thông số kỹ thuật được lập trình sẵn, chỉ cần hệ thống camera phát hiện phương tiện có chiều cao vượt quá thanh chắn, bảng báo điện tử sẽ hiện biển số xe để cảnh báo cho lái xe chọn hướng di chuyển khác. Biển điện tử này, được lắp đặt ngay phía lối lên, xuống ở cả 2 đầu cầu vượt Thái Hà – Chùa Bộc.

Ngoài việc phát ra cảnh báo vi phạm, biển báo điển tử cũng tiến hành thống kê số lượt phương tiện qua lại tại đây, từ đó giúp các cơ quan chức năng thống kê lưu lượng phương tiện di chuyển mỗi ngày, từ đó có các giải pháp điều tiết, cảnh báo thích hợp. Theo đó, tính riêng trong tháng 1/2023, đã có 1.895.000 phương tiện đi qua cầu vượt Thái Hà – Chùa Bộc, trong đó có 21.600 xe tải và xe khách được phát hiện và đưa ra cảnh báo.

Tuy nhiên, vẫn có 7.900 phương tiện cố tình vi phạm, giảm 13% so với tháng 12/2022. Dù vẫn còn phương tiện vi phạm, song hậu quả không nghiêm trọng như trước đây. Không chỉ tại cầu vượt Thái Hà – Chùa Bộc, nhằm giúp các phương tiện lựa chọn hướng di chuyển đúng, hạn chế ùn tắc tại Ngã Tư Sở, lối lên Vành đai 2 trên cao đoạn Trường Chinh – Ngã Tư Sở cũng mới được lắp đặt hệ thống biển báo thông minh từ đầu năm 2023 nhằm kịp thời thông báo cho tài xế về tình hình ùn tắc.

Dù ghi nhận những hiệu quả bước đầu, song đại diện Ban Duy tu các công trình hạ tầng giao thông, Sở Giao thông vận tải Hà Nội cũng bày tỏ, vẫn cần phải tiếp tục thí điểm để có thể đánh giá chính xác về khả năng chịu đựng thời tiết cũng như hoạt động có ổn định hay không trước khi tiến hành nhân rộng.

Kết hợp đồng bộ nhiều giải pháp

Theo quy hoạch phát triển giao thông vận tải thành phố Hà Nội đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, để bảo đảm giao thông, tỷ lệ diện tích đất cho giao thông phải đạt từ 20%-26%; diện tích đất cho giao thông tĩnh đạt 3-4%, tỷ lệ vận tải hành khách công cộng phải đạt được từ 50-55%. Tuy nhiên, hiện tỷ lệ diện tích đất dành cho giao thông trên diện tích đất xây dựng đô thị của Thủ đô mới đạt được khoảng 10,07%; diện tích đất cho giao thông tĩnh mới được <1%; tỷ lệ vận tải hành khách công cộng đạt được khoảng 17,8%.

Trong khi đó hằng năm các phương tiện giao thông gia tăng từ 4-5%/năm. Ngoài ra, công tác đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông chưa đồng bộ theo quy hoạch, các tuyến đường vành đai chưa được đầu tư khép kín như Vành đai 1, Vành đai 2, Vành đai 3, Vành đai 3,5, Quốc lộ 6, Quốc lộ 3 cũ, Quốc lộ 1 cũ, Quốc lộ 21B; thiếu các cầu qua sông Hồng (cầu Trần Hưng Đạo, cầu Tứ Liên…) để tăng tính kết nối.

Các tuyến đường giao thông trục chính, các cầu lớn có mật độ phương tiện tham gia giao thông lớn, các nút giao, trục đường có nhiều giao cắt với các ngõ, đường ngang gây xung đột giao thông dẫn đến chỉ cần xảy ra một sự cố va chạm, tai nạn giao thông, cũng dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông. Ngoài ra, quá trình tổ chức thi công các công trình hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật trên đường giao thông gây thu hẹp mặt cắt các tuyến đường, dẫn đến tình trạng ùn tắc. Trong khi đó, ý thức của một bộ phận người dân khi tham gia giao thông chưa cao, chưa có thói quen tuân thủ nghiêm các quy định của Luật Giao thông đường bộ.

Để giảm ùn tắc, Thành phố đang triển khai 6 nhóm giải pháp trọng tâm. Giải pháp quan trọng đầu tiên là đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ theo quy hoạch. Trong đó tập trung đầu tư hoàn chỉnh các tuyến đường vành đai, ưu tiên triển khai Vành đai 4; các tuyến trục chính hướng tâm như quốc lộ 1, quốc lộ 6; các tuyến đường có tính kết nối như Nguyễn Tam Trinh; Lĩnh Nam, các cầu qua sông để tăng tính kết nối giao thông giữa các khu vực, đây là giải pháp cơ bản có tính bền vững và lâu dài…

Đối với các điểm ùn tắc giao thông trong giờ cao điểm, Hà Nội đã tổ chức rà soát các vị trí giao cắt gây xung đột giao thông để bố trí các lực lượng chốt trực hướng dẫn giao thông nhằm giảm thiểu tình trạng ùn tắc; thường xuyên rà soát các bất cập của tổ chức giao thông, nghiên cứu tổ chức giao thông hợp lý, hạn chế xung đột (bao gồm: Điều chỉnh chu kỳ đèn, điều chỉnh hạ tầng nút giao, điều chỉnh tổ chức giao thông tại nút, xén mở rộng tối đa mặt đường tăng khả năng thông hành cho các phương tiện; xén mở rộng các nút giao, tạo các nhánh rẽ phải liên tục, giảm bớt lưu lượng phương tiện dừng chờ tại nút). Nhờ các giải pháp nói trên, trong năm 2022, thành phố đã xử lý được 8/35 điểm ùn tắc giao thông trong giờ cao điểm, 20/26 “điểm đen” về tai nạn giao thông, góp phần bảo đảm việc đi lại của nhân dân.

Anh Tuấn

Giao thông thông minh: Giải pháp tất yếu cho đô thị hiện đại (laodongthudo.vn)