Ngày 31.10, nhân ngày Thành phố thế giới, Hà Nội được UNESCO vinh danh Thành phố sáng tạo cùng với 65 thành phố khác, nâng tổng số mạng lưới Thành phố sáng tạo lên 246 thành phố.
Theo đó, Hà Nội đã chính thức trở thành một trong 66 thành phố sáng tạo mới, bên cạnh một loạt các thành phố mới cùng được ghi danh đợt này như Bangkok, Ambon, Cebu, Jinju, Mumbai, Nam Kinh…
Tháng 7 vừa qua, Hà Nội nộp hồ sơ ứng cử vào Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. Trong đó, Hà Nội xác định nhiệm vụ là trọng tâm là đặt sáng tạo vào trung tâm phát triển bền vững, với tầm nhìn đưa Hà Nội thành thủ đô sáng tạo của khu vực Đông Nam Á. Trọng tâm của Hà Nội là đặt sự sáng tạo, đặc biệt từ góc độ thiết kế vào trung tâm của sự phát triển bền vững, với tầm nhìn trở thành Thủ đô sáng tạo của Đông Nam Á.
Hà Nội đã lựa chọn lĩnh vực thiết kế để xây dựng hồ sơ đệ trình UNESCO xét ghi danh. Hồ sơ đề cử Hà Nội vào Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội là đơn vị chủ trì thực hiện với sự tham vấn, phối hợp của Viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam, Văn phòng UNESCO tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Thành ủy cùng các Sở, Ban, Ngành của thành phố. Lĩnh vực thiết kế của Hà Nội không chỉ có bề dày hình thành và phát triển mà hơn thế còn có sự giao thoa, sáng tạo của nhiều nền văn hóa khác nhau. Hoàng thành Thăng Long Hà Nội là một trong những minh chứng thuyết phục nhất. Không chỉ là công trình kiến trúc có lịch sử lâu đời mà đây còn là kinh thành còn lưu giữ nhiều giá trị về lịch sử, khảo cổ học cũng như giá trị văn hóa… của thành phố Hà Nội.
Bên cạnh đó, Hà Nội còn lưu giữ nhiều công trình kiến trúc, lưu giữ những sáng tạo về kiến trúc đa dạng của phong cách phương Tây và phương Đông, của kiến trúc bản địa và văn minh thế giới, chen lẫn giữa kiến trúc cổ điển và đương đại như: Nhà hát Lớn Hà Nội, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, cầu Long Biên, cầu Nhật Tân… Sự sáng tạo về kiến trúc của thành phố Hà Nội như một dòng chảy vẫn tiếp tục khơi nhiều mạch nguồn mới. Nhiều dự án sáng tạo gần đây của thành phố Hà Nội cũng đem đến cho văn hóa kiến trúc của Hà Nội những bước chuyển mình đáng ghi nhận như: Dự án “Tinh hoa làng nghề Việt Nam” đã thúc đẩy các hoạt động thiết kế sáng tạo đương đại, kết nối thủ công mỹ nghệ truyền thống.; Đề án Tổng kiểm kê bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể Hà Nội; Chương trình “Trồng mới 1 triệu cây xanh” do UBND thành phố Hà Nội phát động vì mục tiêu kiến tạo đô thị bền vững cũng đã tạo nên nhiều giá trị mới về cảnh quan môi trường, diện mạo đô thị tại 120 tuyến phố chính…
Mạng lưới thành phố Sáng tạo UNESCO được thành lập năm 2004 nhằm thúc đẩy hợp tác quốc tế giữa các thành phố vinh danh quốc tế với việc lấy “nguồn lực văn hóa” và “sáng tạo văn hóa” làm nền tảng cho quá trình phát triển đô thị một cách bền vững. Có 7 lĩnh vực sáng tạo được xác định để UNESCO xét ghi danh, tham gia mạng lưới, gồm: Thủ công mỹ nghệ và nghệ thuật dân gian, thiết kế, điện ảnh, ẩm thực, văn học, nghệ thuật truyền thông đa phương tiện và âm nhạc.
Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO hiện có tổng cộng 246 thành phố. Các thành phố thành viên đến từ các châu lục khác nhau, các khu vực với mức thu nhập và dân số khác nhau. Mục đích chung của họ là hướng tới sứ mệnh: Dùng sự sáng tạo và nền kinh tế sáng tạo làm cốt lõi trong kế hoạch phát triển đô thị theo hướng an toàn, bền vững, toàn diện gắn với Chương trình Phát triển bền vững của UNESCO tới năm 2030.
“Những thành phố trên khắp thế giới này, mỗi thành phố theo cách riêng không chỉ biến văn hóa là phụ kiện mà chính là trụ cột trong chiến lược. Đó là sự đảm bảo cho đổi mới chính trị và xã hội và là dấu hiệu mạnh mẽ đối với các thế hệ trẻ”, Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay cho biết.
Hải An/MASK
