Đời vua Trần Thánh Tông, Đức thánh Uy Đô Linh Lang Đại Vương đầu thai làm con trai Hoàng hậu Minh Đức (sinh ngày 2-2 năm Ất Sửu – 1265) được đặt tên là Hoàng tử Uy Lang.
Đến đời vua Trần Nhân Tông, năm 1287 tướng giặc Nguyên Mông là Toa Đô đem 40 vạn quân xâm lược nước ta. Hoàng tử Uy Lang chiêu tập quân sĩ đánh giặc, có ngày đánh 8 trận thắng cả 8, chém 3 vạn tên giặc… Do có công lớn, Hoàng tử được phong là Dâm Đàm Đại Vương (Đại vương vùng Hồ Tây).
Hoàng tử Uy Lang đã làm việc nước tại đình Yên Phụ, đình An Thọ, đình Nhật Tân (nay đều thuộc địa bàn quận Tây Hồ). Sau đó ngài bỏ quan phục, công danh, theo cửa Phật đi giáo hoá khắp nơi trong hơn 10 năm. Đến giờ Ngọ ngày 8-8 năm Canh Tý (1300), ngài không bệnh mà qua đời trên đất Yên Phụ, thọ 36 tuổi.
Hội đình Yên Phụ diễn ra vào ngày 10 tháng 2 Âm lịch hàng năm, đã thu hút sự tham gia của đông đảo quần chúng nhân dân từ các địa phương ven hồ Tây như Tứ Liên, Nghi Tàm, Nhật Tân. Hội đình Yên Phụ ngày nay vẫn giữ gìn được nề nếp ngày Hội đình của Hà Nội.
Lễ hội đình Yên Phụ với màn rước kiệu do 4 thanh niên khoẻ mạnh, mặc áo dài. Hai kiệu đại do 16 thanh niên cường tráng, khỏe mạnh mặc áo trắng, quần trắng, đai đỏ, đai xanh khênh, đi theo là đoàn múa sinh tiền, các vị chức sắc bô lão và nhân dân cùng hưởng ứng.
Múa Rồng và các kiệu được rước dọc phố Yên Phụ qua đường Thanh Niên tới chùa Trấn Quốc để thỉnh nước về tắm tượng. Đoàn rước sau khi vào chùa và được Hòa thượng trụ trì đọc sớ ban phép vào nước thỉnh. Khi thỉnh được nước cả đoàn lại rước về đình và tổ chức lễ mộc dục (tắm tượng).
Trong khuôn khổ lễ hội truyền thống đình Yên Phụ năm 2023 (diễn ra trong 3 ngày 27, 28-2 và 1-3) đã diễn ra Hội thi Tiếng hót chim vành khuyên; chương trình văn nghệ chào mừng lễ hội đình Yên Phụ và lễ vinh danh 138 giáo viên, học sinh có thành tích trong công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập.
Với ước vọng cầu cho “quốc thái, dân an”, lễ hội đình Yên Phụ đã trở thành nét văn hóa truyền thống đẹp đẽ của người dân Hà Nội.
Kim Thoa
https://nguoihanoi.com.vn/net-dep-van-hoa-truyen-thong-o-le-hoi-dinh-yen-phu-67963.html
