Bluebird – tên gọi từ một bài thơ
Người sáng lập và tạo nên không gian Tổ Chim Xanh – Bluebirds’ Nest là chị Vũ Thanh Bình. Được biết, cô gái Hải Phòng này đã quyết định từ bỏ công việc văn phòng ổn định để mở quán cà phê, “xây tổ” từ năm 2015.
Nói về tên quán, chị Vũ Thanh Bình chia sẻ: “Câu chuyện về cái tên dài Tổ Chim Xanh – Bluebirds’ Nest lấy cảm hứng từ bài thơ nổi tiếng “Bluebird” của nhà thơ người Mỹ Charles Bukowski và câu chuyện quanh ông. Sinh thời, Charles Bukowski phải sống như một kẻ ngoài lề xã hội, chìm đắm trong bê tha nghiện ngập. Nhưng bù lại, những sáng tác của ông lại mang đến những rung cảm mãnh liệt và đầy chân thực. Ông là người sẵn sàng lựa chọn thà chết đói để được viết những gì mà mình mong muốn thay vì theo đuổi một công việc ổn định và “phát điên” trong một cuộc đời vô nghĩa. “Bluebird” được coi là lời tự sự của chính ông về cuộc sống của mình. Dù là trong trái tim một kẻ có cuộc đời tuyệt vọng nhất, kẻ có thể bị coi là không có trái tim vẫn luôn có một cánh chim xanh khao khát sống, khao khát tự do và mong muốn được hát lên khúc hát của riêng mình”.
Cũng theo chia sẻ của người sáng lập quán, “Tổ Chim Xanh” được đặt tên với niềm tin rằng nơi đây sẽ là tổ ấm, là mái nhà chung cho những tâm hồn còn thắm màu xanh ghé tới, để những con chim xanh có một chốn yên lành ca hát giữa trời cao. Những cánh chim ngay cả khi được tự do cũng cần có một ngôi nhà để trở về những khi mỏi cánh…
Duy trì mô hình cà phê – sách – không gian sáng tạo
Sau hơn 7 năm hoạt động, dù đã thay đổi một đợt chủ sở hữu nhưng Tổ Chim Xanh vẫn duy trì mô hình quán cà phê sách kiêm không gian sáng tạo, tiếp tục hỗ trợ những hoạt động liên quan đến văn hóa, nghệ thuật, sáng tạo, giáo dục và phát triển cộng đồng. Phần thiết kế không gian quán vẫn được giữ nguyên hai tầng, mỗi tầng có sức chứa khoảng 40 khách. Tầng một là không gian tĩnh như một thư viện nhỏ với lượng sách phong phú đủ các thể loại, từ văn học nghệ thuật, văn hóa – xã hội đến triết học… Không gian mở ở tầng hai là khoảng sân thượng lý tưởng cho các hoạt động ngoài trời của các nhóm vẽ tranh, làm đồ thủ công…
Chủ sở hữu Tổ Chim Xanh hiện nay là hai cô gái Ngọc Lành và Ngọc Ngoan, đôi bạn từng làm việc trong một đơn vị phát hành sách và rồi cũng quyết định từ bỏ văn phòng để tiếp quản không gian này từ chị Bình. Là những người cùng chung mong muốn duy trì, mang đến “tổ ấm cho những chú chim xanh”, Ngọc Lành và Ngọc Ngoan không ngừng nỗ lực mở rộng kết nối và xây dựng cũng như hỗ trợ cộng đồng. Hiện nay, Tổ Chim Xanh có hai cộng đồng gắn với không gian vật lý của quán là Tổ Chim Xanh Movie Club và Tổ Chim Xanh Reading Club, với các hoạt động chiếu phim hằng tuần và cùng đọc sách hằng tháng. Hai cộng đồng này vẫn còn “non trẻ” nhưng được kỳ vọng sẽ phát triển và thêm những thành viên mới trong thời gian tới, và cùng với đó sẽ có thêm những hoạt động thú vị.
Khi nhắc về những ngày tháng giãn cách xã hội đầy ám ảnh vì đại dịch Covid-19, Ngọc Ngoan chia sẻ: “Tổ Chim Xanh cũng trải qua giai đoạn rất khó khăn giống như các quán cà phê khác trong ngành Food and Beverage. Giai đoạn đó kéo dài hai năm với những đợt lockdown lớn nhỏ khiến chúng tôi cảm thấy rất khó khăn về tinh thần cũng như tài chính. Động lực để giữ địa điểm chính là sự yêu thích công việc vận hành Tổ Chim Xanh và ưu ái nó hơn những công việc khác, thậm chí sẵn sàng “cày” những việc khác để lấy tiền “nuôi” Tổ Chim Xanh trong những ngày tháng đóng cửa hoặc nếu có được mở cửa thì doanh thu cũng rất “thảm hại”. Và hơn cả, chính với tư cách là “không gian sáng tạo” mà Tổ Chim Xanh được nhiều cộng đồng, đơn vị cũng như bạn bè yêu quý, hỗ trợ nên chúng tôi tin rằng khi Covid-19 qua đi, nếu Tổ Chim Xanh quay trở lại với nguyên mô hình và sứ mệnh thì sẽ tiếp tục được khách hàng, bạn bè ủng hộ. Có thể nói rằng Covid-19, mặt nào đó cũng là một phép thử để chúng tôi có cơ hội nhận ra tình cảm trân quý của rất nhiều bạn trẻ dành cho không gian này. Còn bây giờ, và kế hoạch cho tương lai, chúng tôi tiếp tục duy trì và cải thiện chất lượng các buổi đọc, xem và thảo luận. Chúng tôi cũng mong có nhiều cơ hội cộng tác với các đối tác phù hợp có cùng tầm nhìn và sứ mệnh để hỗ trợ nhau trên con đường phát triển công nghiệp văn hóa ở Việt Nam”.
Nhà thơ Đặng Thiên Sơn, một khách quen của quán và cũng là người dẫn chương trình trong nhiều buổi ra mắt sách, khi nhắc về Tổ Chim Xanh đã bày tỏ tình cảm đặc biệt: “Cà phê sách Tổ Chim Xanh là một địa điểm thân thuộc với tôi, bởi tôi thích không gian nên thơ và yên tĩnh của quán. Ngoài lượng sách và đồ uống phong phú để lựa chọn, không gian ấm cúng của quán rất phù hợp cho những buổi ra mắt sách, giao lưu chia sẻ giữa bạn bè. Hoặc đơn giản là khi ta cần tìm một nơi để đọc sách, để được riêng tư. Tôi đặc biệt thích các hoạt động mà quán tổ chức như những buổi chiếu phim miễn phí hằng tuần, các buổi chia sẻ việc đọc sách của nhóm đọc cũng như các sự kiện văn hóa khác”.
Đối với bạn trẻ đang làm công việc tự do (freelancer) thì Tổ Chim Xanh chính là “văn phòng thường trực”. Mai Thủy, một bạn trẻ thường làm việc tại đây chia sẻ: “Nơi đây có sự tĩnh tại cần thiết trong không gian đô thị ồn ã. Nó được thiết kế để tối đa hóa không gian chiêm nghiệm cá nhân, đồng thời có các hoạt động để kết nối và khuyến khích tư duy, sáng tạo”. Không chỉ các bạn trẻ thường lui tới mà Tổ Chim Xanh cũng có những vị khách lớn tuổi như nhóm vẽ của cô Minh Hương, những cô giáo đã nghỉ hưu và đều đặn chọn tầng hai của Tổ Chim Xanh để ngồi vẽ tranh vào thứ tư hằng tuần. “Khoảng sân rộng dưới cây sung già, những ban công đầy hoa của khu tập thể, những chú mèo nghịch ngợm… sự tĩnh lặng cổ điển giản đơn này gợi cảm hứng sáng tác và khiến tôi thấy dễ chịu” – cô Minh Hương chia sẻ.
Còn Trần Trang, nhân viên pha chế chính và cũng là người gắn bó với quán từ năm 2015 thì luôn bối rối khi: “Có nhiều khách quen cũ, sau một thời gian vắng bóng rồi trở lại vẫn thấy em ở đây, họ còn nhầm tưởng em là chủ quán. Nhưng đơn giản chỉ vì nơi này cho em cảm giác thoải mái và cơ hội học ngoại ngữ, được đọc thêm nhiều sách hay…”.
Yến Ly
https://nhipsonghanoi.hanoimoi.com.vn/tin-tuc/thoi-su/828711/to-chim-xanh—nuoi-nguon-sang-tao
