Về Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2023, Ban Sáng tác của Hội đã nhận được 179 tác phẩm đề cử tham dự. Thay mặt Hội đồng xét giải, nhà văn Nguyễn Bình Phương, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam đánh giá, số lượng tác phẩm tham dự xét giải thường niên của Hội ổn định, có sự phân bố khá đều ở hai thể loại thơ và văn xuôi; lý luận, phê bình giảm hơn một chút so với các năm trước.
Những tác phẩm được trao giải năm nay cho thấy bản lĩnh người viết, mỗi tác giả đều mang đến dấu ấn riêng biệt trong sáng tác. Nhiều tác giả chạm tới độ chín trên mọi phương diện, cả nhân sinh quan lẫn kỹ thuật thể hiện. Có tác giả dám bước những bước dài tới sự pha trộn thể loại để tìm ra một công thức cho riêng mình hoặc phá vỡ cấu trúc câu, làm mới ngôn ngữ…
Cụ thể, giải thưởng văn xuôi được trao cho tiểu thuyết “Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín” của nhà văn Nguyễn Một, Nhà Xuất bản Hội Nhà văn ấn hành; tiểu thuyết “Tuyệt không dấu vết” của nhà văn Nguyễn Việt Hà, Nhà Xuất bản Trẻ ấn hành; tập truyện ngắn “Một mùa hè dưới bóng cây” của nhà văn Nguyễn Tham Thiện Kế, Nhà Xuất bản Hội Nhà văn ấn hành.
Giải thưởng thơ được trao cho tập “Đồng sen tàn” của nhà thơ Nguyễn Phúc Lộc Thành, Nhà Xuất bản Hội Nhà văn ấn hành. Giải thưởng lý luận, phê bình trao cho tác phẩm “Tự chủ văn chương và sứ mệnh tự do” của hai tác giả Phùng Ngọc Kiên và Đoàn Ánh Dương, Nhà Xuất bản Hội Nhà văn ấn hành. Giải thưởng văn học thiếu nhi thuộc về tập truyện “Cá Linh đi học” của nhà văn Lê Quang Trạng, Nhà Xuất bản Kim Đồng ấn hành.
Giải thưởng Tác giả trẻ năm nay trao cho tiểu thuyết “Nhân sinh kép: Sống hai cuộc đời” của tác giả Đức Anh. Theo nhận định của Hội đồng xét giải, qua tác phẩm này, có thể khẳng định sớm rằng, Đức Anh là tác giả có can đảm, có ý thức tìm kiếm cho mình một lối đi cá biệt – điều vô cùng quan trọng trong sáng tạo nghệ thuật.
Về cuộc vận động sáng tác văn học viết về đề tài thiếu nhi, đợt 1, Ban tổ chức nhận được 246 tác phẩm tham dự, trong đó, thể loại thơ có 102 tác phẩm, thể loại văn xuôi có 144 tác phẩm.
Nhà văn Nguyễn Bình Phương, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam đánh giá, cuộc vận động đã có thành công nhất định với số lượng tham gia đông đảo, trải rộng khắp các vùng miền cả nước và có tác giả người Việt Nam hiện sinh sống hoặc học tập, công tác tại nước ngoài. Độ tuổi tác giả tham dự cũng trải rộng, từ 10-95 tuổi. Có nhiều nhà văn, nhà thơ tên tuổi và xuất hiện nhiều tác giả mới. Các tác phẩm tham dự có cách viết đa dạng, sinh động, giàu mỹ cảm với sự pha trộn của nhiều hình thức thể loại, thoát khỏi sự câu nệ vào các quy chuẩn, cũng như những khuôn sáo. Đặc biệt, có sự khởi sắc của thể loại giả tưởng và khoa học viễn tưởng…
Cụ thể, giải Nhất thuộc về tác phẩm “Mèo sinh ra đâu phải chỉ bắt chụp” của tác giả Dương Thị Thảo Nguyên (văn xuôi – bản thảo). Hai giải Nhì là “Hạt dẻ ơi, về nhà thôi” của tác giả Nguyễn Thị Cẩm Hà (Hà Mi) (văn xuôi – bản thảo); “Dắt mẹ đi chơi” (Đố mẹ, Dế mèn học chữ) của tác giả Mai Quyên (thơ – sách).
Giải Ba gồm các tác phẩm “Những đôi mắt khoảng trời” của tác giả Đào Quốc Vịnh (văn xuôi – tập sách); “Con cáo lửa” của tác giả Phạm Thanh Thúy (văn xuôi – bản thảo); “Đi bắt nỗi buồn” của tác giả Nguyễn Thị Như Hiền (văn xuôi – bản thảo); “Sông vừa đi vừa lớn” của tác giả Nguyễn Minh Khiêm (thơ – bản thảo); “Cái bếp kể chuyện” của tác giả Đinh Công Thủy (thơ – bản thảo).
Ngoài ra, Ban tổ chức trao 7 giải Khuyến khích gồm 4 tác phẩm văn xuôi và 3 tác phẩm thơ.
Nhân dịp này, Hội Nhà văn Việt Nam cũng trao Giải thưởng Nhà văn nữ ấn tượng năm 2023 cho 2 tác giả.
An Nhi
